Thứ Năm, 11 tháng 7, 2013

Fed thông qua quy định mới về vốn tự có của ngân hàng

 Ngày 02/7/2013, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã ban hành qui định mới về vốn, với lộ trình thực hiện là 5 năm, bắt đầu từ tháng 01/2014. Mục tiêu là tăng cường quy mô và chất lượng vốn tự có của các ngân hàng, có khả năng đối phó với rủi ro, đặc biệt là các khoản thua lỗ bất thường và chịu đựng được giai đoạn khó khăn về tài chính, qua đó đảm bảo sự lành mạnh của nền kinh tế Mỹ. 

Theo quy định mới này, các tiêu chuẩn về vốn phù hợp với khung khổ Basel quốc tế. Cụ thể là, tỉ lệ vốn cổ phần cấp 1 tối thiểu phải đạt 4,5% tổng tài sản có rủi ro, tỉ lệ vốn cấp một tối thiểu tăng từ 4% theo qui định trước đây lên 6% tổng tài sản có rủi ro, tỉ lệ vốn đệm đối với vốn cổ phần cấp 1 là 2,5% tổng tài sản có rủi ro. Ngoài ra, qui định mới cũng áp đặt tỉ lệ đòn bẩy tối thiểu là 4% đối với tất cả các ngân hàng, riêng các ngân hàng lớn và có qui mô hoạt động toàn cầu phải duy trì tỉ lệ đòn bẩy tối thiểu bổ sung đối với tài sản ngoại bảng.

Về chất lượng vốn, quy định mới nhấn mạnh vốn cổ phần cấp 1 do các cổ đông đóng góp, đây là loại vốn nhạy bén với các khoản thua lỗ của ngân hàng. Qui định mới cũng áp đặt các tiêu chí nghiêm ngặt phù hợp với các công cụ điều tiết nguồn vốn, cải tiến phương pháp luận về lượng hóa rủi ro nhằm nâng cao tính nhạy cảm của rủi ro. Trong đó, các ngân hàng sử dụng rủi ro bổ sung để xác định các mức rủi ro khác nhau đối với những loại tài sản khác nhau – tài sản có mức độ rủi ro cao cần dự phòng rủi ro cao hơn, và ngược lại.

Nhìn chung, quy định mới về vốn được xây dựng dựa trên các qui định Basel 3 đã được điều chỉnh hồi cuối năm 2012, Đạo luật Dodd-Frank về cải cách Phố Wall và Luật Bảo vệ người tiêu dùng, có đối chiếu với kết quả khảo sát và đánh giá năng lực tài chính của các định chế tài chính. Các cơ quan ngân hàng đã soi xét những ý kiến đề xuất và đã tiến hành hàng loạt thay đổi để đưa ra bản thảo cuối cùng, trong đó vấn đề được quan tâm nhiều nhất là các qui định đối với nhóm ngân hàng nhỏ, đặc biệt là các ngân hàng cộng đồng tại các cộng đồng dân cư trong liên bang với mức độ rủi ro khác nhau.

Đối với các ngân hàng nhỏ và ngân hàng cộng đồng, ngân hàng có bộ máy quản lý không phức tạp, thời điểm áp dụng qui định mới về vốn có thể không phải là tháng 01/2015, trong khi những định chế tài chính lớn bắt đầu áp dụng từ tháng 01/2014. Riêng các tổ chức tiết kiệm và cho vay với hoạt động bảo hiểm là chính sẽ không áp dụng qui định mới này, Fed sẽ đánh giá khung khổ pháp lý điều chỉnh đối với những tổ chức tín dụng này.

Theo báo cáo của Fed, suy thoái kinh tế đã khiến 18 ngân hàng lớn nhất chịu tổn thất tổng cộng 462 tỉ USD, tỉ lệ thất nghiệp tăng lên mức kỷ lục 12,1%, tới 97% nguồn vốn của ngân hàng là vốn huy động từ doanh nghiệp và cá nhân. Tuy nhiên, chỉ có 01 ngân hàng đổ vỡ, còn lại 17 ngân hàng đã trụ vững trước suy thoái, trong khi vẫn đảm bảo lượng vốn trên mức tối thiểu theo qui định. Tính đến cuối năm 2012, vốn cổ phần cấp 1 tăng gần 400 tỉ USD, gấp đôi so với thời điểm cuối năm 2008, lượng tiền mặt và chứng khoán có tính thanh khoản cao của các định chế tài chính đạt trên 2.500 tỉ USD tăng gần 2 lần kể từ cuối năm 2007 lên trên 2.500 tỉ USD.

So với các qui định về vốn tại Basel 3, qui định mới do Fed đề ra có vẻ khắt khe hơn, buộc các định chế tài chính phải quản lý rủi ro thanh khoản tốt hơn và hạn chế sự lệ thuộc vào các nguồn tài trợ lớn từ ngân sách, các ngân hàng lớn phải dành một phần lợi nhuận và tăng cường dự phòng thua lỗ. Chủ tịch Bernanke cũng bày tỏ quan điểm của Fed trước Quốc hội là sẽ chấm dứt quan niệm của các nhà đầu tư cho rằng, chính phủ sẽ cứu vớt những định chế tài chính lớn để tránh đổ vỡ. Theo đó, Fed có thể sẽ đóng cửa những định chế tài chính lớn mà không gây thiệt hại cho phần còn lại của nền kinh tế, chấm dứt quan niệm “không thể đổ vỡ do quá lớn.”

Thống đốc Fed chịu trách nhiệm về điều chỉnh, Daniel Tarullo cho biết, Fed đang xây dựng kế hoạch tiếp theo nhằm đảm bảo tính an toàn của hệ thống ngân hàng, buộc các ngân hàng lớn phải hy sinh một phần lợi nhuận để tăng tỉ lệ vốn tự có trên tổng tài sản, đưa ra những qui định khắt khe hơn đối với các ông chủ phố Wall. Ông cho biết, Fed đang tiến tới tuyên bố kế hoạch áp đặt giới hạn đòn bẩy chung đối với các ngân hàng Mỹ, tiếp tục gây sức ép lên các ngân hàng nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn tài trợ qui mô lớn và cho vay ngắn hạn quá mức.

sbv