Thứ Bảy, 13 tháng 7, 2013

Ngọt vị khoai chà

 PNO - Cứ hè sang là tôi lại nhớ hương thơm thoang thoảng đượm trong nắng gió miền Trung từ những cái nong, nia phơi khoai chà thấp thoáng trong các khu vườn quê. 

Quê tôi đất đai khô cằn, việc trồng tỉa phải dựa vào nước trời. Sau Tết, trời miền Trung bắt đầu nắng nóng, chẳng thể trồng lúa được nên người dân quay sang trồng khoai lang. Củ khoai quê tôi như tiếp nhận được tinh túy của đất trời nên ngọt, ngon, bùi, bở hơn hẳn khoai lang của các huyện phụ cận trong vùng.


Khoai thu hoạch về, nhà nào ít thì đủ ăn, nhà nào nhiều thì mang ra chợ bán. Bán không hết thì làm khoai chà, trữ ăn dần quanh năm. Nhà tôi ngày ấy cũng làm khoai chà. Từ tối hôm trước, mẹ tôi đã lựa những củ khoai không trầy xước, không sâu, vỏ ngoài bóng láng, để sẵn. Hôm sau cả nhà dậy thật sớm, mỗi người giúp mẹ một tay. Khoai được cạo bỏ lớp vỏ bên ngoài, rửa sạch, cho vào nồi luộc chín. Riêng khâu luộc khoai nhất mực phải do mẹ nấu. Mẹ canh nước và lửa thật khéo, sao cho nước trong nồi cạn hết là khoai cũng vừa chín mà không bị cháy. Khoai được giã nhỏ, dùng rổ thưa chà cho bột khoai rơi xuống cái nia bên dưới. Khi trời sáng, những nong, nia khoai chà được mang phơi nơi cao ráo, sạch sẽ, tránh bụi bẩn, đất cát.

Mỗi lần làm khoai chà như thế, mẹ lại đi ra, đi vào, nhìn trời đầy lo âu. Mẹ mong hôm ấy trời nắng giòn, buổi chiều không có mưa giông để khoai khô đều, dậy hương, nồng đượm. Khoai chà khô mang ra sàng lại để tách làm hai loại: khoai chà lớn hạt nằm trên sàng, khoai chà nhỏ hạt rơi xuống bên dưới. Mẹ lại cẩn thận cho từng loại vào những thùng nhỏ, đậy kín, để dành ăn quanh năm.

Những năm tháng khó khăn, khoai chà là món dằn bụng thẳng tuột của người quê tôi. hiện tại, khoai chà trở nên món quà vặt thơm thảo, lúc nào cũng sẵn có trong nhà. Ăn khoai chà cũng có nhiều cách. Người thích vị ngọt dịu dàng vốn có của khoai, cứ để thế mà nhấm nháp. Người khác thì thêm đường, đậu phộng vào chén khoai, trộn đều, dùng lá mít xúc những hạt khoai cho vào miệng, cảm nhận hương vị hẩu lốn của khoai, đường, đậu phộng... hết thảy lan trên đầu lưỡi, thắm đượm tình quê.

Một mùa khoai chà nữa lại về, nơi phương xa chợt thấy lòng rưng rưng nhớ dáng mẹ gầy gầy ngồi canh lửa nấu khoai, nhớ những hạt khoai chà thoảng hương dần khô dưới nắng...


 K. LOAN