Thứ Bảy, 13 tháng 7, 2013

Tiền đề xây dựng khu tự do thương mại lớn nhất thế giới

 QĐND - Bất chấp tranh luận xung quanh vụ bê bối can dự đến hoạt động trinh sát trực tuyến và điệp báo viên của Mỹ đối với các nước đồng minh ở châu Âu, các nhà thương thuyết thương nghiệp Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) đã chấm dứt vòng thương thuyết trước nhất về hiệp nghị Đối tác đầu tư và thương nghiệp xuyên Đại Tây Dương (TTIP) tại Oa-sinh-tơn. Như vậy, sau 12 năm “thai nghén”, Mỹ và EU mới tạo ra phạm vi cho các cuộc luận bàn tiếp theo trong ngày mai để có thể xây dựng được một khu vực thương nghiệp tự do lớn nhất thế giới với 820 triệu người tiêu dùng. 

Ông I.G. Bơ-xê-cô (bên phải) và ông Đ.Mu-la-ni chúc hạ thành công vòng thương thuyết trước nhất về TTIP. Ảnh: AFP

Phát biểu tại cuộc họp báo sau khi thương thuyết chấm dứt ngày 12-7 (giờ địa phương), đoàn trưởng thương thuyết EU, ông I.Ga-xi-a Bơ-xê-cô (Ignacio Garcia Bercerco) cho biết, vòng thương thuyết trước nhất đã vạch ra nhiều triển vọng cũng như cách tiếp cận khác nhau tư vấn thiết kế kiến trúc nhằm đạt được những kết quả tốt nhất trong 20 lĩnh vực thuộc TTIP. Hai bên đã đạt được đích chính, đó là tiến hành một vòng thương thuyết độc lập với một loạt chủ đề cùng quan hoài, mở đường cho vòng thương thuyết thứ hai dự định diễn ra tại Brúc-xen (Bỉ) vào ngày 7-10 tới. Về phần mình, đại diện đoàn thương thuyết Mỹ Đan Mu-la-ni (Dan Mullaney) đánh giá vòng thương thuyết diễn ra hăng hái, hai bên tán thành với lịch trình, nhằm đạt được thỏa thuận vào cuối năm 2014, trước thời điểm ủy ban châu âu (EC) bầu Chủ tịch mới. ông Đan Mu-la-ni nhấn mạnh, ưu tiên của Oa-sinh-tơn là thúc đẩy các lợi ích kinh tế của Mỹ, tạo ra nhiều cơ hội cho các nông dân, những người chăn nuôi, giới doanh nghiệp.

Sở dĩ Mỹ và EU lạc quan về triển vọng đạt được thỏa thuận về Hiệp định TTIP bởi theo ước tính của EC, nếu thành công và chính thức có hiệu lực, TTIP có thể mang lại cho nền kinh tế EU 119 tỷ ơ-rô (tương đương 150 tỷ USD) mỗi năm và cho nền kinh tế Mỹ 95 tỷ ơ-rô mỗi năm và GDP của cả hai bên có thể tăng thêm từ 0,5% đến 1% mỗi năm. Đây rõ ràng là tin tốt lành đối với cả hai bên, trong bối cảnh nền kinh tế số một thế giới vẫn “ì ạch”, trong khi nhiều nền kinh tế châu âu chìm sâu trong suy thoái với tỷ lệ thất nghiệp trung bình 12,2%.

Với http://www.idee.vn lợi ích lớn như vậy, cả EU và Mỹ đều mong muốn đẩy nhanh đàm phán và đặt mục tiêu ký kết thỏa thuận này vào cuối năm 2014. Tuy nhiên, hiện giữa EU và Mỹ còn tồn tại nhiều bất đồng, khiến ngay cả những nhà đàm phán lạc quan nhất cũng nghi ngại mục tiêu đầy tham vọng này.

Trở ngại lớn nhất đến từ Mỹ, khi ngay từ đầu Oa-sinh-tơn đặt ra "giới hạn đỏ", không muốn đàm phán nội dung quy chế tài chính do lo ngại về các quy định quản lý ngân hàng lỏng lẻo của EU. Vấn đề nữa, mang tính truyền thống, đó là lĩnh vực nông nghiệp. Mỹ cấm nhập khẩu thịt bò của châu âu do lo ngại bệnh bò điên, trong khi EU cũng cấm nhập khẩu thịt bò Mỹ nghi tiêm hoóc -môn tăng trưởng. Bên cạnh đó, những cáo buộc mới liên quan tới chương trình nghe lén của Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA) cũng phần nào ảnh hưởng tới quan hệ đồng minh truyền thống xuyên Đại Tây Dương và phủ bóng đen lên tiến trình đàm phán TTIP.

Giới phân tích nhận định, Mỹ và EU phải mất 12 năm để “thai nghén” ý tưởng chung về một thỏa thuận thương mại tự do song phương. Trong bối cảnh còn tồn tại nhiều bất đồng, tiến trình đàm phán này chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn.

 BÌNH NGUYÊN